Panoramavrijheid in auteursrecht

De panoramavrijheid is vanaf 15 juli 2016 ingevoerd in het Belgisch auteursrecht en creëert een bijkomende uitzondering op het auteursrecht. Wij lichten deze wijziging graag even voor u toe.

AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD WERK

De auteurswet beschermt alle originele creaties tot 70 jaar na de dood van de auteur. Dit wil onder meer zeggen dat deze auteursrechtelijk beschermde werken niet mogen worden gereproduceerd zonder toestemming van de auteur of de rechthebbenden. Ook foto’s vormen een reproductie waarvoor toestemming moet worden verkregen. Indien u dus een foto neemt van een beschermd werk en deze foto’s verspreidt, bijvoorbeeld via sociale media, kan dit een schending uitmaken van het auteursrecht.

Gelet op de moderne technologie is het veel makkelijker geworden om foto’s te nemen en die snel te verspreiden. Een dergelijke wetgeving is dan ook niet langer houdbaar. De wetgever heeft bijgevolg op 15 juli 2016 een nieuwe uitzondering op het auteursrecht ingevoerd: de panoramavrijheid.

DE PANORAMAVRIJHEID

Deze uitzondering houdt in dat een auteur, of zijn rechthebbende, zich niet langer kan verzetten tegen de reproductie en de mededeling aan het publiek van werken van beeldende, grafische of bouwkundige kunst die zich permanent in het openbaar domein bevinden. Deze beschermde werken (bijvoorbeeld gebouwen of beeldhouwwerken) mogen dus vrij gefotografeerd worden zonder toestemming en zonder betaling van auteursrechten.

De uitzondering geldt enkel voor werken die gemaakt zijn voor, en opgesteld zijn in het openbare domein en daar permanent bereikbaar zijn. De uitzondering geldt dus niet voor werken die zich in een museum bevinden of tijdelijk worden tentoongesteld. De reproductie van het werk moet gebeuren zoals het werk zich daar bevindt.

De reproductie mag dus niet worden bewerkt of in een andere context worden geplaatst en mag ook geen afbreuk doen aan de normale exploitatie van het werk of schade toebrengen aan de auteur. Hiermee doelt de wetgever voornamelijk op de uitsluiting van commerciële doeleinden. Postkaarten van het Atomium uitbrengen zonder toestemming is dus bijvoorbeeld nog steeds verboden.