Het grondwaterarrest: zinkt het vergunningenschip nu helemaal?

Iedereen hapt nog naar adem na het veelbesproken recente stikstofarrest van de Raad voor Vergunningsbetwistingen, maar intussen heeft ook de Raad van State een potentieel belangwekkend arrest uitgesproken op 9 maart 2021 (nr. 250.025). Het arrest werd al snel tot ‘het grondwaterarrest’ omgedoopt.

Hoewel tot op vandaag nog niet iedereen de werkelijke draagwijdte van het stikstofarrest lijkt te vatten, werd en wordt nog steeds in allerhande media verkondigd dat dit arrest niet tot een vergunningenstop leidt (zoals bv. in Nederland).

Nochtans toont de praktijk zeer duidelijk het tegendeel aan:

  • Alle tools om de nodige berekeningen uit te voeren, werden op verzoek van de overheid offline gehaald.
  • In alle lopende procedure adviseert de Afdeling Natuur & Bos steevast ongunstig met een blote verwijzing naar het tussengekomen arrest.
  • Een omzendbrief om tijdelijk de nood te lenigen en dus een vergunningenstop echt te vermijden, is reeds lang aangekondigd maar tot op vandaag nog steeds niet beschikbaar.

 

Afgelopen weekend kopte ook De Tijd dat het stikstofdebat de Vlaamse Regering onder hoogspanning plaatste. De stikstofproblematiek woedt dus nog volop, maar de Raad van State brengt al een volgend discussiepunt op de agenda: het grondwater.

Voorwerp van de discussie is een vergunning voor het exploiteren van een grondwaterwinning, waarvan de betrokken percelen deel uitmaken van een Habitatrichtlijngebied. De verzoekende partij bij de Raad voerde aan dat de vergunning zou leiden tot een daling van het grondwaterpeil ter hoogte van een aantal droogtegevoelige habitats. Dit terwijl een stijging en stabilisering van het grondwaterpeil net een conditio sine qua non was voor het bereiken van de instandhoudingsdoelstellingen van de habitat.

De Raad oordeelde in haar arrest van 9 maart 2021 dat

  • Een vergunningverlenende overheid pas kan overgaan tot een vergunning wanneer zij de zekerheid heeft dat het voorgenomen project geen schadelijke gevolgen heeft voor de natuurlijke kenmerken van de betrokken speciale beschermingszone.
  • Dit is volgens de Raad slechts het geval wanneer er wetenschappelijk gezien redelijkerwijze geen twijfel bestaat dat er geen schadelijke gevolgen kunnen zijn.
  • Gelet op het specifieke herstelbeleid, elke ingreep die een achteruitgang betekent van de soorten die zich niet in een goede staat van instandhouding bevinden, als betekenisvol dient te worden beschouwd.

 

Bijgevolg vernietigt de Raad de betrokken vergunning omdat niet duidelijk zou blijken dat de instandhoudingsdoelstellingen niet in het gedrang worden gebracht. De Raad stelt hieromtrent vast dat een negatief advies van ANB klaarblijkelijk niet in het administratief dossier was opgenomen waardoor hiermee geen rekening gehouden was in de betrokken beslissing (hetgeen op vlak van motivering uiteraard problematisch is).

Het grondwaterarrest lijkt dus niet dezelfde draagwijdte/impact te hebben als het stikstofarrest, maar het toont wel aan dat ook hier mogelijks een debat gevoerd zal worden in welke mate de actuele criteria om vergunningen voor een grondwaterwinning te beoordelen, voldoende wetenschappelijk onderbouwd zijn.

Wordt ongetwijfeld verder vervolgd.

Meer weten? Voor al uw vragen over deze materie kan u terecht bij Marlex advocaten (www.marlex.be of mail naar gregory.vermaercke@marlex.be).
Hulp nodig? Team Overheid & Omgeving staat voor u klaar om uw dossier op een juridisch verantwoorde en persoonlijke manier te begeleiden.
Opleidingen? Wenst u een opleiding op maat over dit thema in uw onderneming? Of wenst u een Lunch & Learn bij ons op kantoor bij te wonen? Neem contact met ons op of hou onze website in de gaten (www.marlex.be)!

Auteurs
Gregory Vermaercke
Gregory Vermaercke